Haventop Deventer

Geachte

Namens de Algemeene Schippers Vereeniging (ASV) wil ik hierbij reageren op de recentelijk door u georganiseerde Haventop Deventer.

Graag wil ik mij eerst aan u voorstellen. Mijn naam is Esther Lubbers varend op het binnenvaartschip M.S. Esther. Binnen de ASV draag ik mijn steentje bij als bestuurslid van de ASV. Ik ben vanuit mijn beroep als binnenvaartondernemer tevens een gebruiker van uw haven, en een Tukker dus we komen graag in uw haven.

Wat is de ASV?
De Algemeene Schippers Vereeniging kortweg ASV genoemd, is een sociaal-economische organisatie zonder winstoogmerk. Daarnaast is de ASV een onafhankelijke belangenbehartiger voor de motor van de Nederlandse binnenvaart: de particuliere schipper. Ons credo is: “schippers voor schippers”, varende bestuursleden en denktankers ondervinden het beleid van overheden aan den lijve.
Het beleid van de ASV is gebaseerd op democratische beginselen en is gericht op het streven naar sociaal en economisch aanvaardbare situaties in de binnenvaart, waarbij in de meest ruime zin des woords, de factor “mens” centraal staat.

De ASV neemt deel aan overleggen bij overlegorganen vanuit het ministerie zoals thema-overleggen gericht op de binnenvaart . Daarnaast is de ASV actief in het WBR (havenzaken Rotterdam) en het WBA (Amsterdam). De ASV heeft o.a. als doelstelling het streven naar onvervalste concurrentie tussen vervoersmodaliteiten. Het voorkomen dat de binnenvaart onnodig kosten moet maken, gehinderd wordt in haar bedrijfsuitoefening of niet (tijdig) de (juiste) plaats van bestemming kan bereiken hoort daarbij.

Waarom deze brief?
Het is uit hoofde van mijn functie binnen de ASV dat ik u benader met het volgende.
Zelf kom ik graag in Deventer, maar dat telt zeker voor veel van ons leden, al hopen we allen snel een meer binnenvaart vriendelijke omgeving te zien.
Maandag 19 juni jl. ben ik dan ook naar uw haventop gekomen vanuit Hoogkerk om te luisteren naar wie wat zegt en hoe er tegen de binnenvaart en het gebruik van de haven aangekeken wordt. Helaas kon ik niet deelnemen aan de deelsessies en heb dus niet de conclusies hieruit mee gekregen voor het vervolgtraject. Daarom voelen wij als ASV ons genoodzaakt dat op deze manier onze visie te geven.

Indruk Deventer Haventop
Het was prettig te horen dat de gemeente al jaren met de rug naar het water of haven staat, niet dat het gebeurd is, maar wel dat deze gemeente nu ziet dat er achterstallig onderhoud is, veel leegstand is en dat er wat moet gebeuren. Hierom schrijf ik u aan namens de ASV, om vanuit de binnenvaart onze punten van zorg en eventuele verbeteringen aan te dragen. Tevens zijn we blij met de kleine investering in de haven die gedaan is, maar zoals u zult begrijpen, vinden ook wij dit niet genoeg. Tevens gaf de gemeente zijn visie niet prijs, maar wij staan in ieder geval open om op ons vakgebied met u te spreken en mee te denken.

Helaas zien wij dit beeld met de rug naar het water toe, op vele niveaus en door heel Nederland heen en hebben daarom een pamflet gemaakt om de binnenvaart weer in het hoofd en hart te krijgen van beleidsmakers. En dat valt niet mee; terwijl er geruisloos enorme hoeveelheid aan tonnen stilletjes en duurzaam door heel Europa vervoerd worden, lijken beleidsmakers zich hier nauwelijks van bewust te zijn. Wij zijn dan ook verheugd dat de gemeente open staat voor discussie om tot een goede visie wat betreft de rol van Deventer binnen het vervoer over water en gebruik van de haven te komen.

Aandachtspunten
Dan zien wij de volgende aandachtspunten voor de binnenvaart:
• Ligplaatsen
• Autoafzetplaatsen
• Drinkwaterpunt

Ligplaatsen
Er zijn te weinig goede ligplaatsen, dat geldt zowel in de haven als buiten aan de IJssel waar toch een paar plaatsen weggesnoept zijn in de loop der jaren. Ook na de vernieuwing herinrichting IJssel kade zien we wederom dat passagiersschepen meer en meer voorrang krijgen ten koste van ligplaatsen binnenvaart.
Nu is het ook zo dat er in de gehele binnenvaart een vaar en rusttijdenweet van kracht is en er in dit kader ligplaatsen nodig zijn voor overnachtingen.

In de haven zelf, volgens een lid van de ASV: gelijk linksaf aan het begin (naast silo) ligt een scheepje die daar inmiddels gedoogd wordt. In het begin kon je daar ook nog half naast liggen, maar nu maakt de bewoner problemen als je daar aan vastmaakt, het andere eind wordt nu vaak gereserveerd voor passagiersschepen. Ook bij gesloten bedrijven waar voorheen schepen lagen mag je nu niet meer liggen.

Auto-afzetplaatsen en drinkwaterpunt
De auto-afzetplaatsen zijn gebrekkig te noemen.
Het drinkwaterpunt bevindt zich op een ligplaats en is dus moeilijk bereikbaar als hier een schip ligt. Zo wat problemen voor de schepen die uw haven aandoen.

Schippers zijn ook mensen
Wij sluiten ons aan bij de woorden van Tom van der Liende, medewerker Ruimtelijke ordening van de gemeente Olst –Wijhe, die een aardig beeld schetste hoe schippers het gebruik van de haven de haven ervaren; erg duur en slecht onderhouden. Als schipper die in uw haven of aan de kade aan de IJssel ligt, ben je tijdelijk bewoner van Deventer, die ook uit eten, boodschappen doet of de stad in gaat voor aanschaf van zaken, naast het laden lossen of overnachten van het schip. Dit moet natuurlijk mogelijk zijn. Steeds vaker horen wij dan ook dat het moeilijk is plek te vinden om te liggen of om auto’s, fietsen er goed en veilig af te krijgen door slechte kades, verwildering van groenvoorziening, gevaarlijke trottoirs of achter gesloten hekken liggen.

Oneigenlijk ligplaatsgebruik
Ook zien we tegenwoordig sloopschepen in uw haven, gekocht door bedrijven, ligplaatsen innemen die bedoeld zijn voor varende beroepsvaart. Deze sloopschepen liggen vaak weken onbemand, vies en slecht onderhouden de gewone binnenvaart in de weg te liggen. Ook zie je deze schepen pas ter plekke, omdat zij geen verplichte AIS-signaal uitzenden. De vraag rijst dan ook; zijn er geen betere alternatieven voor deze schepen dan de reguliere goede ligplaatsen te bezetten zodat de reguliere binnenvaart op deze manier weer een ligplaats kwijt is?

Ook haalde Tom de spertijden en openingstijden aan. Het aanbod van doorvaartmomenten is inderdaad te mager. Op het einde van de dag, als schepen leeg komen, is er daardoor een te beperkte mogelijkheid om “buiten” te geraken in de 2 uur dat doorvaart in de avond mogelijk is. Daardoor moet er overnacht worden in de haven waardoor er om 06.00 uur in de morgen extra drukte ontstaat en sommige schepen pas uren later buiten zijn. Dat zou beter moeten kunnen. Een goede openingstijd zou toch tot 22.00 zijn in plaats van tot 19.30 uur.

Wat ook erg fijn te horen was via deze beleidsmedewerker was dat hij ook de bedrijven die met de binnenvaart werken gesproken heeft, die blijken erg tevreden zijn over de tonnenmaat van de schepen die Deventer aan kunnen doen. Dit bevestigt het beeld dat wij al hadden uit ervaring.

Van de prijsvorming van het havengeld is de ASV niet op de hoogte, maar het moge duidelijk zijn dat het bij het hoogst betaalde havengeldtarief hoort in Nederland, en je er slechte ligplaatsen voor terug krijgt. Wat ook als onredelijk ervaren wordt is dat als een schip dezelfde week terug komt (en voor een week betaald heeft) , er opnieuw betaald moet worden. Dit ergert schippers: Betalen en er weinig tot niets voor terug krijgen. Het komt zelfs voor dat een schipper uw haven slechts enkele uren aandoet om te lossen. De ASV stelt dan ook voor dit beleid te herzien waarbij er meer recht gedaan wordt aan het adagium “de gebruiker betaalt naar rato van het gebruik en de kwaliteit van het gebruikte”.

Containerterminal
Tenslotte wil de ASV graag reageren op de uitspraken zoals gedaan (door BLN-Schuttevaer) over het belang van een containerterminal in de haven van Deventer. Ook de ASV heeft leden met containerschepen en we begrijpen het belang voor hen en voor eventueel een stad als Deventer. Wij wagen echter te betwijfelen of de haven zelf daar nu het meest geschikt voor is. Niet alleen vergt het een enorme investering voor onder andere een grotere (en vaker bemande) sluis (en eventueel brug?) het op diepgang brengen en houden van de haven, maar ook het lawaai van containers die gelost en/of geladen worden, de piepende kranen, de aan en af rijdende vrachtwagens die er allemaal bij horen valt niet te onderschatten.

Niet alle gebouwde terminals vertellen een succes verhaal, de terminal in Coevorden is bijvoorbeeld geen succes gebleken en ligt er verlaten bij.
Bovendien is de vraag of het binnendraaien van deze lange schepen de voorhaven in, zo gaat lukken zonder verbouwing van de voorhaven. Ook zal dan de druk op de sluizen zeer vergroten door de toename van containerschepen. Wij zijn zeker niet tegen een terminal maar zien vele haken en ogen.

Een alternatief idee
Ons lijkt het dat een terminal in de IJssel bijvoorbeeld naast de snelweg haalbaarder en wenselijker is dan gesitueerd in de haven.
Voor containerschepen vormen sluis noch brug dan een obstakel waarbij er bovendien een aansluiting is op de autowegen voor de vrachtwagens. Daarmee ontlast je de stad van extra verkeer. Tevens staan hier geen huizen waardoor het lawaai geen probleem is. Of dit past in uw bestemmingsplan of visie weten wij natuurlijk niet, maar de sluis verbouwen naar een geschikte sluis voor 110 meter-schepen gaat veel geld kosten en jaren duren.

Duurzaam transport voor later! Kies dan nu voor vervoer over water.
Tot slot wil de ASV de gemeente Deventer wijzen op het Pamflet dat wij aan de vooravond van de verkiezingen aan de Kamerleden hebben toegestuurd. Het geeft in een notendop de situatie van de binnenvaart weer op dit moment. Wij willen graag van de gelegenheid gebruik maken u hierbij ook dit pamflet aan te mogen bieden.

Tot zover onze informatie. Wij zouden graag als vertegenwoordigende partij voor de binnenvaart op korte termijn hierop een reactie vanuit de gemeente Deventer ontvangen. Ook zijn wij bereid om eventueel het een en ander toe te lichten.

met vriendelijke groet,
secretaris ASV,
Esther lubbers