ASV dient zienswijze in ten aanzien van Schutlengte en brugbediening bij sluizen

Gedeputeerde Staten van Flevoland zijn voornemens om de toegestane schutlengtes van schepen in provinciale sluizen aan te passen. De zienswijze van de ASV heeft betrekking op de economische gevolgen van de maatregelen die de provincie Flevoland treft ten aanzien van de Noordersluis, Zuidersluis en Urkersluis.

Inleidend deel:
Provincie Flevoland is voornemens op de maximale schutlengte bij de Noordersluis, Zuidersluis, Vaartsluis en Urkersluis terug te brengen met enkele meters. Dit doet de provincie uit veiligheidsoverwegingen. Zoals de provincie wellicht weet, zijn veel schepen gebouwd op afmetingen van vaarwegen en dan specifiek sluizen.

En zo zijn er ook een groot aantal schepen die hun afmetingen zodanig hebben opgerekt, dat zij in staat zijn om de sluizen van de Flevopolder te kunnen passeren. Het plotsklaps terugbrengen van de maximale afmetingen vermindert de economische inzet van deze schepen (immers minder bestemmingen te bereiken) en leidt derhalve tot inkomstenderving. Ook zullen bedrijven die gebruik maken van aanvoer via de sluizen minder schepen tot hun beschikking hebben. Dit leidt tot hogere prijzen voor de aanvoer van grondstoffen, in een markt die toch al veel prijsdruk kent van het wegverkeer. U riskeert door het terugbrengen van de maximale schutlengten dan ook een aanzienlijke negatieve modal shift.
Ten aanzien van het aanbrengen van een aanvaarbeveiliging in de Zuidersluis te Almere en het feit dat hierdoor de maximale lengte van schepen naar de Flevopolder naar 67 meter vergroot kan worden (2 meter meer dan oorspronkelijk en 4 meter meer dan in het voorliggende plan) merken wij op dat dit voordeel wegvalt zolang ook in de Vaartsluis geen grotere afmetingen toegestaan worden. Wil een schip de haven van Lelystad (de belangrijkste overslaglocatie in de polder) bereiken, dan moet bij de Zuidersluis naar binnen schutten, doorvaren via Zeewolde en Biddinghuizen naar de Kampersluis, en daar terugschutten om op het peil van de Lage Vaart te komen. U kunt zich voorstellen dat dit een onrendabele omweg is.

Specifiek deel:
De Urkersluis
De Urkersluis vormt zo ongeveer de enige toegang van schepen tot de Noordoostpolder. Alternatieve routes via de Friesesluisen de Voorstersluis kennen reeds een schutlengtebeperking tot 39,5 meter en vormen daardoor voor het merendeel van de beroepsvaart geen aantrekkelijk alternatief om de binnenhavens te Emmeloord te bereiken. Hier wordt jaarlijks 42.461 ton overgeslagen (CBS), dat door 13 schepen is binnengebracht. Schepen doen hier vaak meerdere reizen op dezelfde bestemming; in totaal gaat het om 75 reizen. Zeven schepen zijn hierbij langer dan de voorgestelde 46 meter schutlengte; in totaal deden zij 67 van de 75 geladen reizen. Twee schepen hebben in totaal zelfs 24 reizen uitgevoerd van en naar Emmeloord, beide met afmetingen van 49,5 meter. Dit betreft circa de helft van alle reizen die zij doen. Het verminderen van de maximale schutlengte zal voor deze schepen dan ook bedrijfsbeëindiging betekenen. Vrijwel alle vervoer naar de Noordoostpolder zal zodoende per as gaan in de toekomst. Zie hiervoor ook het rapport naar het toekomstperspectief van Beunschepen en meer in het bijzonder de figuur 7.4.
De omzet van binnenschepen in deze klasse bedraagt € 100.000 per jaar.

De Noordersluis
De Noordersluis vormt de belangrijkste toegang tot de Flevopolder. Schepen met een lengte tot 65 meter en met een breedte tot 8.0 meter konden gebruik maken van de sluis. In totaal is dat in 2014 886 keer gebeurd, waarvan 160 keer door een schip met een lengte groter dan de toegestane 63 meter. Een schip, met een lengte van 64 meter, deed de sluis 133 keer aan (van de 151 reizen in totaal in dat jaar). Ook dit schip zal als gevolg van uw maatregelen significante inkomstendelving ondervinden. Ook hier bestaat de kans voor een negatieve modal shift, daar het aantal schepen dat de bestemmingen Lelystad en Dronten kan bereiken sterk afneemt.

De Zuidersluis
De Zuidersluis vormt de toegangsweg tot de losplaatsen in Almere en Zeewolde. Schepen met een lengte tot 65 meter en met een breedte tot 8.0 meter konden gebruik maken van de sluis. In totaal is dat in 2014 1405 keer gebeurd, waarvan 168 keer door een schip met een lengte groter dan de toegestane 63 meter. Hierbij gaat het om twee extra schepen die de sluis bijzonder vaak aangedaan hebben.

Algehele conclusie
In totaal treffen de maatregelen bij de Noorder en de Zuidersluis 15 schepen die in totaal 235 van hun 1235 reizen door de sluizen kwamen. Gegeven een omzet van deze schepen à gemiddeld 150.000 per jaar, bezorgt u hen een inkomstenderving van € 428.138 in totaal en gemiddeld € 28.543 per schip. Ook hier bestaat de kans voor een negatieve modal shift, daar het aantal schepen dat de bestemmingen Almere en Zeewolde kan bereiken sterk afneemt.

De maatregel bij de Urkersluis treft 13 schepen die in totaal 73 reizen van de 619 in totaal op Emmeloord varen. Bij een gemiddelde omzet van dit soort schepen à € 100.000 per jaar, komt dit neer op een schadepost van € 153.312 in totaal en gemiddeld €11.793 per schip.

Wij verzoeken u met klem om:

• Af te zien van de de schutlengtebeperking voor de Urkersluis.
• Een eventuele schutlengtebeperking bij de Noordersluis is wat ons betreft alleen gerechtvaardigd vanaf het moment dat een aanvaarbeveiliging is aangebracht bij de Zuidersluis. Hierbij moeten schepen wel één sluis extra nemen en een langer stuk over krap vaarwater varen; maar dit is omgerekend naar tijd en kosten te overzien.

Door af te zien van de schutlengtebeperking komt de bevoorrading van de industrie niet ingevaar. Dit behoudt banen en werkgelegen in de provincie Flevoland.