Algemeene Schippers vereeniging

Donderdag 26 februari 2015 vond de hoorzitting bezwarencommissie ligplaatsenbeleid Merwedekanaal plaats waar het verweerschrift van GedeputeerdeStaten (GS) van de provincie Zuid-Holland en de stukken van de bezwaarschriften aan de orde kwamen. De bezwaarschriften waren naast de ASV ingediend door meerdere schippers, de vereniging Koninklijke Schuttevaer en de heer Westerink . Op de hoorzitting deden het woord: de heer Blazer namens Gedeputeerde Staten (GS) van de provincie Zuid- Holland, Lenie van Toorenburg (namens de vereniging BLN-Schuttevaer), Jessica van den Akker, David Twigt en Sunniva Fluitsma (namens de ASV). Onderstaande behelst de reactie vanuit de ASV, dat is ook meegegeven aan de commissie.

De setting was van dien aard dat alle bezwaarindieners ruim de mogelijkheid kregen zaken toe te voegen of toe te lichten aan hun eerdere bezwaar. Dat hield voornamelijk in een reactie geven op het verweer dat er vanuit de provincie was gekomen op de bezwaren. En met een aantal praktijkvoorbeelden komen om duidelijk te maken wat de gevolgen van dit beleid zijn (zoal Jessica van de Akker treffend deed) Daarna kwam GS Zuid-Holland aan het woord om hier weer op te reageren.

De commissie zelf stelde behoorlijk kritische vragen aan Gedeputeerde Staten waarin men ter discussie stelde of men inderdaad de bevoegdheid zou hebben ook te handhaven op het gedeelte wat tot de provincie Utrecht behoort. Men leek niet erg overtuigd te zijn van de uitleg waarom dit zou mogen. Verder bleef men doorvragen waarom die 7 dagen nou zo heilig zou zijn en waarom niet voor een ruimere marge gekozen is. Ook daar wist gedeputeerde zaken niet een overtuigend antwoord op te geven. Op de reactie van de provincie dat men anders “eeuwig blijft liggen” reageerde de commissie dat er nogal een gebied ligt tussen “eeuwig en 7 dagen”.

Na de inbreng van GS kregen wij nogmaals een kans daar weer op te reageren. Dat hebben wij op de volgende punten gedaan:

Ligplaatsen
GS suggereert dat men speciaal ten behoeve van de binnenvaart “ligplaatsvakken’ heeft gemaakt en daarom laat zien dat ze de binnenvaart goed gezind zijn. Onze reactie daarop (David Twigt) was dat die ligplaatsvakken er al ver voor dit besluit waren dus dat is bepaald geen extra tegemoetkoming aan de binnenvaart.

Vakantieregeling
GS zei dat de vakantieregeling afgeschaft werd omdat men ook buiten de vakantieperiode contact met hen opnam of men ook daarbuiten van de regeling gebruik kon maken en dat was te veel gedoe. De commissie zei daarop dat iedereen altijd uitbreiding van mogelijkheden wil maar dat dat op zich geen reden is de mogelijkheid dan maar te schrappen.

GS gaf ook aan dat men niet wilde dat schepen onbeheerd achtergelaten werden omdat men wel eens iets met de beschoeiing had gehad en er niet bij kon omdat de schipper onbereikbaar was: de ASV reageerde daarop dat de oevers nu helemaal nieuw en aangepast zijn, dat ook schippers bereid zijn een ander schip te verhalen als dat moet, dat wij wel altijd onze collega’s kunnen bereiken dus niet begrijpen waarom dat hen niet lukt en dat als er excessen zouden hebben plaatsgevonden wij dat echt wel gehoord zouden hebben.

Sociale gronden
GS gaf ook aan dat helemaal geen enkel voorbeeld hadden gehoord van schippers die weggestuurd zijn terwijl dat op sociale gronden niet had gemoeten. De ASV bracht daartegenin dat we dat niet kunnen geloven aangezien men, toen wij in Dordrecht langs waren geweest om hierover te praten, wel wist van dit soort gevallen. We hebben beloofd ze op de hoogte te stellen van de diverse schrijnende voorvallen, en ter plekken nog een aantal voorbeelden genoemd.

Capaciteitsproblemen
GS suggereerde ook dat er een capaciteitsprobleem wat ligplaatsen in het Merwedekanaal betreft zou zijn. Dat hebben wij tegengesproken. Wij hebben gezegd dat in het verleden inderdaad wel eens een probleem maar dat het type schip wat gebruik maakt van het Merwedekanaal inmiddels zo in aantal afgenomen is dat er nooit meer een ligplaatsprobleem is. Wel werd er (ook door de Schuttevaer) op gewezen dat als men gedwongen wordt het kanaal te verlaten en dan bijvoorbeeld in de haven van Gorkum gaat liggen men daar een plek bezet die juist van groot belang is voor doorgaand verkeer die een overnachtingplaats nodig heeft, vaak een wat groter type schip.

Veiligheid
De commissie vroeg regelmatig of GS vond dat de manier waarop de schepen liggen als ze er liggen als “veilig” bestempeld moest worden. Dat moest GS bevestigen. Er lijkt dus geen reden wat veiligheid betreft om schippers te weren.

Inlevingsvermogen
Toen Jessica met een voorbeeld duidelijk maakte waarom het prettig is op het Merwedekanaal te liggen zodat je je kinderen naar school kan brengen, die dan ook eens kinderen om zich heen hebben etc, reageerde GS daar met weinig begrip op. Eigenlijk vond men het maar onzin dat men daar zo’n ligplaats voor nodig zou hebben. Het leek alsof de commissie zich wel in de positie van een moeder aan boord van een binnenvaartschip kon inleven. Kortom: we hebben de indruk dat men aandachtig naar ons geluisterd heeft, we hebben ook de indruk dat men onze argumenten goed begreep. Nu wachten op het besluit wat binnen 6 weken na deze hoorzitting zal komen.

Inbreng van de ASV bij de hoorzitting:

Belang van de binnenvaart:
Het belang van de binnenvaart lijkt algemeen erkend te worden. Zo is er een Europees Witboek vervoer waarbij de intentie uitgesproken wordt dat er een verschuiving plaats zou moeten vinden van vervoer over de weg naar vervoer over water (en spoor). Op dit moment gaat 25% van het goederenvervoer over water. Ooit was de binnenvaart in het hart en hoofd van de mensen in Nederland, Nu lijkt het wel of men ons bestaansrecht in twijfel trekt. Het besluit, en de argumenten daaromtrent gebruikt, betreffende het ligplaatsenbeleid van het Merwedekanaal is daar een treffend voorbeeld van.

Algemeen belang,
Dat 25% van het vrachtvervoer over water gaat maakt dat dat ten goede komt aan de algehele veiligheid (op de weg) en een betere doorstroming. Maar bij dat vervoer over water horen ook voorzieningen. Schepen zijn meer dan een productiemiddel, het zijn plekken waar op gewoond wordt, mensen hun hondje uit moeten laten, hun kinderen naar school moeten brengen en boodschappen moeten doen. Inderdaad, net zulke mensen met dezelfde behoeften als mensen aan de wal. Lezende alle bezwaren blijkt dit aspect keer op keer terug te komen en het lijkt me dan ook een goed democratisch beginsel deze commentaren serieus te nemen en niet alleen voor het juridisch aspect te gaan; mag de provincie dit doen of niet is wat de ASV betreft minder belangrijk dan: komt de provincie in alle oprechtheid haar eigen uitspraak na, aangehaald in haar bezwaarschrift dat “de provincie het nautisch beheer voert waarbij beheer zich voornamelijk richt op veiligheid en bruikbaarheid van de provinciale vaarwegen”. De ASV stelt dat de provincie met het huidige beleid noch de veiligheid dient noch de bruikbaarheid van het kanaal optimaal benut. Aangezien een ligplaats om wat voor reden dan ook een essentieel onderdeel is van de noodzakelijke voorzieningen voor de binnenvaart, en dat zeker op een strategisch interessante plek voor deze beroepsgroep van groot belang is. Voorzieningen zijn noodzakelijk om de binnenvaart te bevorderen en het schrappen van voorzieningen (of de mogelijkheid om daar gebruik van te maken) remt de mogelijkheid van vervoer over water alleen maar af.

Het is dus, juridisch mogelijk of niet, uiterst onverstandig dat de provincie dit op deze manier doet. Want er is, zoals u zou kunnen weten een schrijnend tekort aan voorzieningen en zeker aan goede ligplaatsen dus zouden er op diverse plekken uitbreidingen van ligplaatsen moeten komen.

Beleidsnota versus uitvoering
In de beleidsnota Provinciale Vaarwegen en Scheepvaart uit 2006 is verankerd dat de beroepsvaart gestimuleerd dient te worden, staat er in het verweerschrift van de Provincie. Maar de provincie Zuid-Holland reageert in dit besluit daar volledig mee in strijd volgens de ASV; men ziet het belang van de binnenvaart, maar de consequenties die daarbij horen gezien voorzieningen treffen wil men niet voor zijn of haar rekening nemen.

Daarom zijn wij wel genoodzaakt hier bezwaar tegen te maken. De beroepsgroep die het betreft kan er geen extra obstakels meer bijhebben, en wij willen er op aan dringen te stoppen met mooie woorden en in plaats daarvan beleid tot stand te brengen wat werkelijk stimulerend is voor de binnenvaartsector zelf. Bijna grappig wordt het als de ruimte voor de scheepvaart kennelijk blijkt te bestaan uit een afmeerverbod. Want in 2013 is door Provinciale Staten van Zuid Holland het nieuwe ligplaatsenbeleid goedgekeurd en dat heet voluit: Ligplaatsenbeleid provinciale vaarwegen Zuid Holland Ruimte voor de Scheepvaart. En wat is volgens de Provincie de essentie van dat beleid? Dat op provinciale vaarwegen een afmeerverbod geldt! Tja, als je alle schepen laat verdwijnen komt er veel ruimte maar of wij dat zien als het door de provincie ruimte bieden aan kansen voor de binnenvaart?

Het belang van de binnenvaart voor de provincie Zuid-Holland
De provincie Zuid-Holland treedt naar buiten als sympathisant van de binnenvaart. De uitvoering van de het besluit ligplaatsenbeleid Merwedekanaal laat echter een heel wat minder sympathieke indruk achter. Het lijkt erop dat men wel voor de binnenvaart is maar dan wel met de nadruk op vaart. Alsof schepen slechts productiemiddelen zijn die men naar believen ergens ‘parkeert”. Hierbij wordt op alle manieren voorbij gegaan aan de aard van de binnenvaart.

De ASV in gesprek met de provincie
Op 20 november 2014 zijn David Twigt als schipper en ik als vertegenwoordiger van de ASV naar een overleg hieromtrent op het provinciehuis Zuid Holland geweest omdat we op persoonlijke titel (David) en als organisatie ASV bezwaar hebben gemaakt tegen het stringente ligplaatsenbeleid op het Merwedekanaal. De provincie werd vertegenwoordigd door de heer Blazer, de heer Vink en de heer Bonnet. We hebben er heel wat uurtjes gezeten waarbij het vooral ging om de wijze van handhaven.

We hebben tijdens dat gesprek gevraagd om middels een aanpassing in het besluit te laten zien dat men ons tegemoet komt en dat dat meer is dan vertrouwen dat wij moeten hebben in een andere manier van handhaven. Echter gezien de uitkomsten van de herziening is daar nauwelijks gehoor aan gegeven.

Wat hebben wij gevraagd
We hebben de suggestie gedaan soepel met uitzonderingen om te gaan op de 7 X 24 uur als men kan aantonen werkelijk tot de actieve (goederen) beroepsvaart te behoren.

Ook hebben wij gevraagd af te zien van de stringente regel om het hele kanaal te moeten verlaten en 7 dagen niet meer terug te mogen keren.

Wij hebben ook gevraagd om een onafhankelijke plek (site, mail, telefoonnummer) waar mensen hun vraag of klacht kunnen neerleggen betreffende het ligplaatsenbeleid. Ook dat werd “meegenomen”

Er werd ons toegezegd dat er naast dit gesprek met de ASV ook een gesprek zou plaatsvinden met de vereniging Schuttevaer waarvan men ons per mail op de hoogte zou stellen van de inhoud daarvan. Dat is echter niet gebeurd.

De reacties op het verslag dat wij van dit gesprek hebben gedaan in de denktank van de ASV, komend vanuit de denktank hebben wij doorgestuurd naar de provincie. De reacties waren:

Reactie 1
Misschien dat de scherpe kantjes er een beetje afgaan, maar in de rest van Nederland wordt het ook steeds meer een terreur met die beperking in tijdsduur om te mogen liggen Ligplaatsen zijn niet altijd makkelijk te vinden en als je even van boord moet lig je al gauw te lang. Soms worden de schepen weg gestuurd van een kade die verder helemaal leeg is. Wat een onzin! Maar hoe vang je dit in regels? Ik vrees dat dienstinstructies niet genoeg zijn.

Reactie 2
Dit onderwerp hebben wij ook met Rijkswaterstaat van Noord Nederland besproken in Zwolle. Er moet gewoon een balans gevonden worden, er is ligplaats nodig voor schepen die willen overnachten en er moet ook voor wat langer liggende schepen een ligplaats zijn bijvoorbeeld voor Vakantie, Ziekte,wachten op een reis, enz. En als het nodig is in overleg met de beheerder om langer te kunnen liggen als aangegeven staat. Als het nodig moet daar wat meer druk op komen.

Reactie 3
Ik denk inderdaad dat we al deze onzin een beetje draaglijker kunnen maken voor de schippers. Dus pleiten we voor een aanmeldpunt als je af wil wijken van de normale regels o.i.d.?

Tot zover enkele reacties;
Hoewel we ook volop hebben gecommuniceerd via de diverse media lijkt het of onze boodschap niet aankomt bij de provincie, want het lijkt er niet op dat men wezenlijk het beleid aan wil passen.

Maar hoe zit het dan met de handhaving van het misbruik?
Op meerdere manieren heeft de ASV duidelijk gemaakt dat er wat dit betreft 3 zaken zijn

1. Is de misbruik van deze ligplaatsen zo groot dat er actie ondernomen moet worden?
   
2. Is het feit dat er soms misbruik van ligplaatsen wordt gemaakt reden genoeg om op deze wijze regelgeving te maken en te handhaven?
   
3. Is er geen andere wijze om misbruik te beperken die de schippers beter tegemoet komt?
   

Bij elke regel zal er een kans zijn op misbruik. Misbruik helemaal uitsluiten vraagt wel heel draconische maatregelen en betekent vaak dat er bij een leefbare samenleving een bepaald misbruikpercentage aanvaard baar geacht wordt. Wij denken dat dat in dit geval ook zo zou kunnen gelden. Wij zijn ervan overtuigd dat het percentage schippers dat werkelijk misbruik zou maken van de ligplaatsen heel beperkt is. Is dat reden genoeg om zoveel schippers te treffen met dit rucksichtlose beleid?

De ASV heeft een aantal suggesties gedaan om het misbruik te beperken. Daar is verder niets mee gedaan.

• Zo heeft de ASV voorgesteld na een bepaald termijn havengeld te rekenen, dat lijkt de provincie niet te willen. Waarom niet?
  
• De ASV heeft gesuggereerd te controleren welke schepen ook officieel toegerekend kunnen worden aan schepen die werkelijk actief deel uit maken van vervoer van goederen over water, en deze schepen toe te staan te blijven liggen zo lang als nodig (ervan uitgaande dat de schippers ook gewoon inkomsten nodig hebben en dus zullen gaan varen als dat mogelijk is)
  
• De ASV heeft een onafhankelijk aanmeldpunt voorgesteld waar bij men niet afhankelijk is van een toevallige sluismeester of BOA als er omstandigheden zijn waardoor men langer van een ligplaats gebruik moet maken.
  

Onmacht te kunnen handhaven maakt schippers de dupe.
Daarnaast begrepen vele schippers wel dat er bordjes kwamen om te KUNNEN handhaven om gevallen van misbruik te voorkomen. Maar het beleid in Zuid Holland heeft zich ontwikkeld tot het ZULLEN handhaven ongeacht eventuele omstandigheden.

Wij hebben in het gesprek met de dienstdoende ambtenaren aangegeven dat kennelijk alle aandacht uitgaat naar het kunnen handhaven omdat men daar op een , in onze ogen, redelijke manier niet mee uit de voeten kan. Oftewel, uw onmacht om op een juiste wijze te handhaven en excessen tegen te gaan wordt afgewenteld op de schipper die geen kant op kan. Dat is wellicht niet in strijd met de wet maar ons inziens wel in strijd met de GEEST van de regelgeving waarin u pleit dat u gericht bent op het stimuleren van de binnenvaart, waar ligplaatsen gewoon bij horen.

”Ze willen gewoon geen havengeld betalen”
Horen wij als argument waarom de binnenvaart graag in het Merwedekanaal ligt.

Realiseert u zich dat een gemiddeld binnenvaartschip al gauw een lading van zo’n 50 vrachtwagens meeneemt. Die vrachtwagens heeft u niet op de weg. Maar zo’n schip kan niet alleen maar varen. De schipper heeft helaas niet altijd werk, of er moet iets gerepareerd worden, er zijn misschien wel sociale omstandigheden zoals ziekte of een zorgplicht die de schipper nopen het schip neer te leggen. Waar blijf je dan met zo’n schip? Meestal op een plek waarbij je zo min mogelijk kilometers hoeft te varen om er te komen. Dat is bij iedere onderneming zo; je probeert je kosten te beperken, waarom zou dat in de binnenvaart opeens vreemd zijn?

Tegelijkertijd zou u toch moeten weten dat de binnenvaart al jarenlang beneden kostprijs vervoert dus op zich is het niet meer dan logisch dat wij geen zinloze uitgaven doen als dat niet hoeft.

Wij blijven maar horen dat we kennelijk opeens allemaal naar het Merwedekanaal komen omdat we geen havengeld willen betalen. Maar hoewel dat op zich natuurlijk helemaal geen af te keuren reden zou zijn is het ook zo dat havengeldvrij liggen vaak helemaal de reden niet is om ergens te liggen.

De reden is simpelweg dat je in de buurt bent leeggekomen en je op een zo strategisch mogelijke plek gaat liggen om zo snel mogelijk te kunnen laden als een reis zich aandient. Dat moet u toch kunnen begrijpen.

Men zou zich moeten realiseren dat de kosten die je moet maken om speciaal naar het Merwedekanaal te komen varen veel hoger zijn dan de eventuele “winst” van het uitsparen van dat havengeld. Dus als de provincie in haar verweer op pagina 9 schrijft dat men deze centrale ligging geen argument vindt dan moeten wij de Provincie daarin tegenspreken. Het feit dat de 7 dagen maximale afmeerduur een ruimere periode beslaat dan de aangrenzende vaarwegen is helemaal geen argument. Integendeel. Als men op aangrenzende kanalen langer zouden kunnen blijven liggen zou dat eerder een alternatief zijn dan wanneer het daar ook niet kan. We kunnen namelijk nergens naar toe zonder vele kilometers en uren te varen richting …..ja waarheen? Zie daar het probleem. Compassie
De ASV heeft in het verleden laten zien ook het algemeen belang te erkennen en zelfs ten koste van de eigen situatie van de binnenvaart te willen meedenken met de bewoners in hun strijd tegen het ligplaatsenbeleid in het natuurgebied de Woelse waard.

Wij hebben ons best gedaan ons te verplaatsen in de situatie van de belanghebbenden in Gorkum, bovendien zagen wij ook dat er daar een groter belang bleek te zijn dan dat van ons als schippers. Ik vind dat de schippers zo´n blijk van inlevingsvermogen ook wel hadden mogen verwachten van bestuurders tegenover de beroepsgroep schippers in de binnenvaart. Als het inderdaad zo is dat men zich realiseert dat dit een belangrijk vervoersmodaliteit is dan dient men ook de belangen van de groep die voor dat vervoer zorgt te beschermen. Dat is in dit geval zeker niet gebeurd.

Wij denken dat wij wel had kunnen rekenen op iets meer compassie met onze situatie dan dat wat ik nu lees en zie. Want er moet ook plaats zijn voor de binnenvaart, letterlijk en figuurlijk. Wij bestaan.

De schipper als gesprekspartner
In het verweer wordt gerefereerd aan het feit dat schippers tijdig op de hoogte hadden kunnen zijn van het besluit omdat het gepubliceerd is in diverse media. U geeft ook zelf aan welke media en bent zich er duidelijk van bewust dat dit regionale krantjes zijn die de groep die dit besluit aanging niet zouden bereiken. Wellicht bent u door de letter van de wet ingedekt in uw handelen, en mag dit zo maar. Maar er is ook een Geest van de wet en die geest is waar het om gaat; burgers beschermen tegen besluiten die hen aan gaan en die daar dus tijdig van op de hoogte gesteld dienen te worden. U handelt ons inziens dus in strijd met de Geest van de wet qua openbaarheid van bestuur. Wij zijn burgers en afhankelijk van uw handelen, dan is het een kwestie van fatsoenlijk handelen om die groep bij de besluitvorming te betrekken en dat houdt dus ook zeker in dat die burgers tijdig op de hoogte gesteld dienen te worden. Als u dat niet doet blijft u wat ASV betreft in gebreke als verantwoordelijk bestuurder.

Volgens de algemene wet bestuursrecht wordt onder belanghebbende verstaan : Degene wiens belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken.

Het lijkt mij dat de schippers dus belanghebbende zijn, ik meen dat die zeker niet op voldoende wijze op de hoogte gesteld zijn noch gehoord wat betreft dit besluit.

Ook het feit dat u slechts met de vereniging Schuttevaer heeft overlegd hieromtrent verdient geen schoonheidsprijs. U kunt ons moeilijk kwalijk nemen dat wij u niet op de hoogte gesteld hebben van het intrekken van het mandaat. De vereniging Schuttevaer wist dat wel en had u daarvan op de hoogte dienen te stellen. Maar u had dit allemaal kunnen ondervangen als u de geëigende media voor de binnenvaart had gebruikt om de binnenvaart op de hoogte te stellen, dan had de ASV ook de kans gehad in een veel eerder stadium te reageren en u op de hoogte te stellen van het feit dat wij ons mandaat aan de vereniging Schuttevaer ingetrokken hebben.

Het milieu, een verantwoordelijkheid van de binnenvaart, en de provincie
Wij raken allemaal doordrongen van het feit dat milieu van groot belang is, dat betekent dat je schepen niet onnodig vele tientallen kilometers moet laten varen. Toch horen we regelmatig dat de schepen wel even naar Haaften kunnen varen, 20 kilometer verderop. Sterker de ambtenaar die de schipper van de Franto beloofde onmiddellijk een bekeuring uit te delen zei dat het hem niet uitmaakte al bleef het schip rondjes varen op de Waal. U kunt er misschien om lachen, maar voor ons is het duidelijk dat men zeker niet milieubewust is, laat staan mee wil denken met de situatie van de schipper in de binnenvaart.

Onze conclusie kan niet anders zijn dan dat al die mooie woorden over milieu en het stimuleren van de binnenvaart loze kreten zijn.

Nautisch beheer
De provincie schrijft in haar verweerschrift: “de provincie voert het nautisch beheer, waarbij het beheer zich voornamelijk richt op veiligheid en bruikbaarheid van de provinciale vaarwegen. “ De ASV onderschrijft deze stelling maar wij vinden de uitvoering van het handhavend beleid in strijd met datgene wat wij ervaren als “veiligheid en bruikbaarheid”. Ook wij willen de veiligheid niet in gevaar laten komen maar we zien nergens waarom die in gevaar zou komen bij het feit dat een schip ergens langer dan 7 dagen zou liggen. Ook begrijpen we niet waarom de veiligheid opeens af zou nemen als men op een andere plek in het Merwedekanaal zou liggen. Tenslotte worden een aantal zaken gewaarborgd: nergens liggen er meerdere schepen naast elkaar en dus wordt de vaart niet belemmerd en de veiligheid niet in gevaar gebracht. Wat de ASV betreft is dit dus een oneigenlijk argument.

Sterker: al die extra vaarbewegingen die men de schippers oplegt op deze wijze (ongeacht wind, ijsgang of andere omstandigheden) maakt de zaak eerder onveiliger voor ons allemaal. Onder veiligheid verstaan wij namelijk ook dat schippers niet gedwongen worden onnodige vaarbewegingen uit te voeren alleen vanwege “regelgeving”.

Onder “bruikbaarheid’ verstaan wij ook dat een kanaal niet alleen gebruikt wordt om van punt A naar punt B te komen maar ook voor het ligplaats nemen omdat dat nu eenmaal aan het varend bestaan verbonden is, zoals u in de vele bezwaarschriften heeft kunnen lezen.

Er is in de gesprekken regelmatig gesuggereerd dat we nog blij mogen zijn met deze regelgeving omdat er in dit kanaal maar liefst 7 dagen gelegen mag worden en dat op andere plekken minder is.

Dat is een oneigenlijke motivatie om dit handhaafbeleid voort te zetten. Er doet zich namelijk op allerlei plekken dezelfde ontwikkeling voor: in plaats van in principe ergens WEL mogen liggen is het principe nu dat je NERGENS mag liggen tenzij…..Dat is al een enorme verslechtering van onze positie. De ASV zal dan ook op alle voorkomende gevallen zich gedwongen voelen hiertegen te ageren, zo ook in het geval van het ligplaatsenbeleid op het Merwedekanaal.

Vlot en Veilig?
Het argument dat gebruikt wordt door de provincie om deze regelgeving in te voeren zou zijn ; het stimuleren van de binnenvaart op het Merwedekanaal. Helaas lijkt het stimuleren van de binnenvaart te bestaan uit beleid dat erop gericht is dat klanten (vermoedelijk slechts 1 klant) die gevestigd zijn langs de vaarweg zo goedkoop mogelijk vervoer kunnen ontvangen.

Zo goedkoop mogelijk vervoer betekent namelijk zoveel mogelijk tonnen per schip vervoeren. Men wil daarmee schepen voor de deur die helemaal niet geschikt zijn op dit kanaal te varen. Een kapitein op een koppelverband moest tot zijn ontsteltenis hier varen met vele duizenden tonnen aan goederen. Dat betekent dat er voor de sluis ontkoppeld moet worden zodat het schip en de bak de sluis in kunnen. Dan apart eruit varen naar de klant. U begrijpt wellicht hoeveel tijd dit allemaal kost, tijd waarbij andere schepen liggen te wachten. Dus hoezo vlot?

In dit soort gevallen wordt bovendien al een duiker gebeld omdat er gegarandeerd stenen tussen de sluisdeur komen door schade aan de sluismuur. Hoezo veilig?

Dit hebben wij natuurlijk aan de orde gesteld tijdens het gesprek wat wij hadden met de provincie waar men ons vertelde dat het verkeer over water “vlot en veilig” moest kunnen doorstromen. En dat zou de reden zijn dat de schepen er maar een beperkte tijd mogen liggen.

Vlot en veilig betekent in dit verband dat men ook met een zelfvarende bak van een koppelverband 9 km per uur moet kunnen varen volgens de dienstdoende ambtenaren. 9 kilometer per uur wil ik niet graag meemaken met zo’n groot schip, dan kan ik u vertellen dat

1. Zo’n schip door de diepgang en breedte nooit die snelheid KAN halen
   
2. er heel erg weinig overblijft van oeverbeschoeiing en
   
3. eventuele afgemeerde schepen zeker door hun touwen zullen gaan met alle schade van dien.
   

Hoezo veiligheid?

Voortraject
In het verweer schrijft de provincie over de handreiking die men naar ons, de schippers heeft gedaan op pagina 6. Men schrijft dat op grond van artikel 7 van de Scheepvaartverkeerswet er ontheffing kan worden verleend bij bijzondere omstandigheden van persoonlijke aard.

Echter, dit was altijd al mogelijk maar we hebben helaas heel slechte ervaringen met de uitvoering daarvan. Schippers moeten maar afwachten wie er wat over hen beslist omdat de provincie er niets over vast wil leggen. Zo zijn doodzieke schippers weggestuurd, mocht een schipper niet 10 dagen liggen terwijl zijn zoon een heel zware hartoperatie moest ondergaan in de nabijheid van de ligplaats etc. Als mensen zo afhankelijk worden van willekeur dan maakt dat de situatie van de schipper zeker niet beter. Dit geldt vooral omdat er geen poging wordt gedaan iets op te zetten wat als onafhankelijk orgaan zou kunnen gelden. Tenminste, wij lezen daar niets over.

Ook de beperktheid van de mogelijkheid tot ontheffing roept bij ons weestand op.
Kennelijk mogen de redenen alleen van persoonlijke aard zijn.

Wel kunnen wij constateren dat er volgens de Provincie enige zaken gerepareerd moeten worden in het verkeersbesluit zo moet er net als in het besluit uit 1998 worden opgenomen dat bij langdurige stremmingen en ijsgang wel langer dan 7 dagen ligplaats mag worden ingenomen. Maar waarom wordt er geen rekening gehouden met algemene zaken als bijvoorbeeld harde wind of overmacht door noodzakelijke reparaties?

Bedrijfseconomische omstandigheden en vakantie geen reden voor ontheffing
In sommige gevallen is in het verweer van de Provincie specifiek benoemd wat niet langer een reden tot ontheffing zal zijn zoals:

• het ontbreken van werk voor een schipper die aantoonbaar beroepsvracht varend is (waarbij er nu specifiek omschreven wordt dat bedrijfseconomische omstandigheden geen reden zijn om ontheffing te verlenen. )
  
• vakantietijd
  

Bedrijfseconomische omstandigheden;
Het verweer van de provincie tegenover het feit dat men bedrijfseconomische omstandigheden (gebrek aan werk) geen reden vindt om ontheffing te verlenen is dat het op een aantal complicaties zou stuiten. De provincie vindt dat men daarover een oordeel zou moeten kunnen vellen en constateert dat dit te ingewikkeld is en te veel tijd kost. Wij vragen ons af waarom dat nodig is. Niet varen is tenslotte geen inkomen en het lijkt ons dat we ervan uit kunnen gaan dat alle schippers hun geld moeten verdienen om te kunnen bestaan. Dus het is zeker geen luxe situatie. De provincie kan wel heel gemakkelijk constateren of een schip echt als beroepsschip gebruikt wordt, dus waarom zou dat niet genoeg zijn?

Vakanties
Het onbeperkt ligplaats nemen in de maanden juli en augustus is geschrapt in het huidige verkeersbesluit. De schepen werden onbeheerd achtergelaten en bij calamiteiten waren schippers onbereikbaar is het argument vanuit de provincie om dit te schrappen. Zoals eerder gezegd zijn schippers net zulke mensen als u, die aan de wal woont. Net als u gaan schippers op vakantie naar een andere plek als het woonadres en laat soms de plek onbeheerd achter. Ook bij woningen aan de wal is dat zo. En net als bij woningen aan de wal gebeurt er wel eens wat, maar zo extreem zal het niet zijn want dan hadden wij het wel gelezen in de Binnenvaartkrant, de scheepvaartkrant, Totaaltrans of de Schuttevaer. Wij lezen eigenlijk nooit dat er een calamiteit gebeurt in het Merwedekanaal, wat weet u wat wij niet weten?

Wel weten wij dat ook huizen onbeheerd achtergelaten worden en u als walbewoner niet verplicht wordt in uw huis te blijven tijdens de vakantie.

Kortom; De redenen die de provincie noemt zijn wat de ASV betreft drogredenen die niet ondersteund worden ervaringen of feiten.

Daarnaast blijven sommige schippers wel aan boord tijdens de vakantieperiode om samen met hun kinderen een fijne tijd door te brengen. U kent vast nog wel de krantenstukjes over de schipper die zijn ruim vol liet lopen met water zodat de kinderen van de wal dat als een zwembad konden gebruiken tijdens de warme dagen. Leven met elkaar is geven en nemen, en de binnenvaart hoort daar gewoon bij.

Interne werkinstructies
De Provincie meldt in dit voortraject dat, om maatwerk te kunnen bieden, interne werkinstructies worden opgesteld om snel in te kunnen spelen op verzoeken om langer dan 7 dagen te blijven liggen.

Wat moeten wij ons daarbij voorstellen?
De Provincie vraagt ons akkoord te gaan met iets wat volledig onduidelijk is en een kans geeft op willekeur. Niet alleen zijn de instructies niet inzichtelijk voor ons en niet controleerbaar, ook de wijze van uitvoering daarvan is volledig oncontroleerbaar. Had in het recente verleden de provincie en haar handhavers zich met wat meer empathie jegens de binnenvaart opgesteld dan had het helemaal niet zover hoeven komen dat we nu zo tegenover elkaar staan. Helaas bleek dat de schippers op geen enkel gevoel van inlevingsvermogen konden rekenen dus biedt ons dat ook weinig zekerheid dat het op deze manier anders zou gaan. Dat maatwerk had allang geleverd kunnen worden als de wil er was geweest, zoals dat ook op andere plekken in Nederland zo is. Helaas heeft men door het handhavingsbeleid ons het vertrouwen ontnomen dat dit maatwerk er zonder nadere afspraken of voorwaarden wel zou kunnen komen.

Het lijkt ons dat er een goed overleg zou moeten komen tussen de gebruikers van de vaarweg en de provincie om hier met een beter voorstel te komen hoe er om gegaan zou moeten worden gezien de diverse omstandigheden waar schippers mee geconfronteerd kunnen worden.

Conclusie
De Provincie vindt dat zij een verkeersbesluit heeft gemaakt dat op zorgvuldige wijze tot stand gekomen is. De ASV is het daar niet mee eens en lezende het verweer onderschrijft de provincie onze observatie. Het verschil in houding tussen de provincie en de ASV is dat de provincie zich of beroept op de juridische mogelijkheid (bij het tijdig en compleet informatie verstrekken aan betrokkenen) iets uit te mogen voeren op een bepaalde wijze of uitgaat van aannamen , terwijl de ASV het heeft over de harde realiteit gezien van het perspectief van de schipper in de binnenvaart en de geest van de wet in plaats van de letter van de wet.

Wij verzoeken dan ook de commissie de provincie te adviseren het bezwaar gegrond te verklaren. Het verkeersbesluit is niet zorgvuldig genoeg, voorbijgaand aan de belangen van de groep waar over besloten wordt, tot stand gekomen, in strijd met de geest van de wettelijke vereisten.

Wij vragen u wellicht ten overvloede toch vooral met ons in overleg te gaan over deze situatie en gezamenlijk met zinvolle voorstellen te komen om ook de binnenvaart tegemoet te komen.

Sunniva Fluitsma