Algemeene Schippers vereeniging

Voor en door schippers

Rede voorjaarsvergadering 2015

Beste mensen

Hartelijk welkom op deze voorjaarsvergadering van de ASV. Zoals altijd is het prachtig weer. We zijn niet anders gewend. Een ASV zonnetje Zo’n zonnetje maakt de wereld een beetje mooier en dat kunnen we met zijn allen best gebruiken. Want ondanks al onze inspanningen op velerlei gebied lijkt de positie van de binnenvaart maar niet te verbeteren.

Wat is er mis?

We kunnen de onmacht noemen van de schippers om een goede onderhandelingspositie af te dwingen, we kunnen de vuilnisproblematiek noemen die maar niet opgelost wordt, het tekort aan ligplaatsen, het gebrek aan onderhoud van vaarwegen en de kunstwerken waar we van gebruik moeten maken, de losverklaringen die alleen bij de schippers gecontroleerd worden, het opgesloten zitten achter hekken met je schip, het politiereglement waarbij we nu ook van en naar boord al een zwemvest om moeten, waarbij je als je gezellig in je bijbootje een tochtje maakt ook zwemvestplicht hebt, de verplichtte AIS die nu al leidt tot problemen omdat er zaken kapot gaan met grote gevolgen. We kunnen het hebben over de vele euro’s subsidie door Europa geïnvesteerd om de binnenvaart te bevorderen, miljoenen euro’s die helemaal niets opleveren. We kunnen het hebben over de buurman die naast ons lag in Schellingwoude die zijn schip binnen enkele jaren laat slopen omdat hij geen keus heeft vanwege de CCR regelgeving, de buurman aan de andere kant van de steiger die zijn vorige schip al heeft laten slopen en dat met zijn huidige schip ook zal laten doen. We kunnen het hebben over het kritisch minimum van de vloot van kleinere schepen waar we voor gewaarschuwd hebben en dat nu bereikt lijkt te zijn. Over het feit dat ieder gesloopt schip weer een schip meeneemt omdat we steeds minder sterke positie innemen. We kunnen het hebben over onze reis naar Parijs die dus niet doorging omdat er geen tweede spits meer gevonden kon worden. We kunnen het hebben over de vele schepen die nu al zoveel jaren tegen de dreiging van een faillissement aankijken of daar al mee te maken hebben gehad. De impact die dat heeft op al die gezinnen of over het feit dat er nauwelijks nog overleggen zijn met het Ministerie IenM over de situatie in de binnenvaart. We kunnen het hebben over al die digitale rondes waarin we enorme stukken te verstouwen krijgen vanuit het ministerie waarbij al je opmerkingen keurig op de site verschijnen maar dat geen enkele invloed blijkt te hebben op het gevoerde beleid. We kunnen het hebben over breed aangenomen moties door de Tweede Kamer waarin de minister wordt gemaand een ander beleid te voeren. Moties die nooit uitgevoerd worden en waar de minister makkelijk mee weg komt.

Maar dat zijn, hoe belangrijk ook, allemaal details. Details die voort komen uit een groter geheel. Het grotere geheel wat ons parten speelt.

Want het overkoepelende probleem is: De binnenvaart zit niet langer in het hart en het hoofd van de beleidsmakers. Zelfs degenen met de beste bedoelingen maken de verkeerde keuzes, stellen de verkeerde vragen want ze weten domweg veel te weinig van onze sector af. En in deze maatschappij is binnenvaart niet iets waar een minister over zal struikelen. Wel of niet een motie uitvoeren heeft geen effect. Waarom niet? Omdat de binnenvaart niet meer in het hart en hoofd van de mensen zit.

Daarom moeten wij op komen draven als men in Gorkum de burgerbevolking mobiliseert om de uitbreiding van ligplaatsen tegen te houden. Daarom zijn wij daar gaan vertellen dat het wegjagen van kegelschepen met als argument “veiligheid” niet berust op feiten maar op onderbuikgevoelens. Daarom moeten wij daar uit komen leggen dat de plaatselijke partijen er kennelijk zijn voor de “eigen bevolking” maar dat die ook een verantwoordelijkheid hebben voor een overkoepelend verhaal: het vervoer over de weg versus vervoer over water. En dat de keuzes die men maakt wel degelijk van invloed zijn op het totale welbevinden van de mens, dus ook van de bevolking van Gorkum.

En zo zijn we op de radio geweest om uit te leggen dat het ligplaatsenbeleid op het Merwedekanaal onzinnig en onwenselijk is, zijn we naar de hoorzitting geweest waar ik 8 kantjes vol argumenten heb aangedragen namens de ASV en David 4 kantjes namens “de schippers’. Waar Jessica het geluid van de gezinnen die gebruik moeten maken van ligplaatsen heeft laten horen.

En nee, het zou niet de eerste prioriteit van een sociaal economische organisatie als de ASV moeten zijn om dit te doen. Maar wij merken dat de binnenvaart gewoon niet meer in het systeem van de beleidsmakers zit. Dat burgers geen idee meer hebben dat er ook geleefd wordt op deze schepen en dat daar bepaalde behoeftes bij horen.

We merken dat een binnenvaartschip in de gedachtes van de “anderen” gereduceerd is tot een productiemiddel, in plaats van een leefgemeenschap met een waardevol doel voor deze hele maatschappij.

Het zou niet de taak van de ASV moeten zijn om zich op deze manier te roeren en naar gemeentelijke overleggen of provinciale hoorzittingen te gaan. Maar we moeten wel, want het is een eerste vereiste dat men weer gaat beseffen hoe waardevol deze sector is en de mensen die er in werkzaam zijn.

Als we werkelijk iets willen veranderen dan is het noodzakelijk dat men de urgentie voelt van het beschermen van deze bedrijfstak. En daar hebben we de publieke opinie keihard bij nodig. Anderen doen het niet voor ons. Ieder die bij de hoorzitting in Den Haag of bij het inspreekmoment in de gemeenteraad van Gorkum aanwezig was zal hebben moeten constateren dat men met open mond en geboeid zit te luisteren naar ons verhaal. Te lang is de positie van degenen die werken en leven aan boord van een binnenvaartschip onderbelicht geweest. Te lang hebben wij gedacht, gehoopt wellicht, dat een organisatie als de Schuttevaer die belangen zou behartigen. Dat bleek niet in voldoende mate het geval te zijn. Dus nu moeten wij die handschoen oppakken, er is geen andere keus. En daar hebben we u bij nodig. Want dit vraagt ontzettend veel inzet en fysieke aanwezigheid op veel verschillende plekken. Dat kan het bestuur niet alleen, dat kan zelfs de denktank niet alleen. Als we onze stem willen laten horen en de waarde van ons bestaan voor het voetlicht willen brengen hebben we geen andere keus dan dat te DOEN.

Ondertussen blijft het ministerie Infrastructuur en Milieu de eenmaal ingeslagen weg volgen, waarbij de binnenvaart maar moet versoberen (met de vraag of we daar maar even mee mee willen denken). Natuurlijk denkt men aan de veiligheid en leefbaarheid maar dan alleen hoe de binnenvaart zelf steeds veiliger kan worden ten opzichte van de maatschappij of hoe de binnenvaart de maatschappij leefbaarder kan maken, maar of wij ook veilig van boord af kunnen, en hoe leefbaar het nog aan boord is, is geen onderwerp. In tegendeel, het versoberen werkt door in minder afloopmogelijkheden en onderhoud maar dat schijnt geen enkel probleem te zijn. Kennelijk zijn mensen in de binnenvaart niet zoveel waard. Op pagina 11 van de nieuwsbrief van februari kunt u nog eens de reactie vanuit de ASV op de digitale consultatie Nederlandse Maritieme Strategie doorlezen.

Een vervolg daarop kwam met het Werkprogramma Binnenvaart. Daarin worden actiepunten genoemd vanuit de Nederlandse maritieme Strategie. Waarbij overduidelijk wordt dat men wel input vraagt maar daar vervolgens helemaal niets mee doet. Behoorlijk demotiverend….of zou dat de bedoeling zijn?

Ook op het concept Werkprogramma Binnenvaart heeft de ASV weer uitgebreid gereageerd, dat zult u in de volgende nieuwsbrief terug kunnen lezen. En ook nu weer zal dat netjes op de site van het ministerie terug te vinden zijn. En ook nu weer zal er helemaal niets mee gedaan worden. Behoorlijk demotiverend….of zou dat de bedoeling zijn?

Grappig is dat er in dat werkprogramma wordt gerefereerd aan het feit dat de administratieve druk en regelgeving zou moeten afnemen. Leuke tekst want in de actiepunten komt dat niet meer naar voren. De ASV heeft al jaren geleden, op vraag van het ministerie een hele lijst aangedragen met punten waarop dit beter zou kunnen. Daar is helemaal NIETS mee gedaan. En we weten allemaal dat het de afgelopen jaren alleen maar erger is geworden. Ook dat is dus allemaal heel demotiverend….of zou dat de bedoeling zijn?

Demotiverend is het allemaal wel maar als we dan een gesprek hebben met de Europese Commissie DG MOVE waaruit blijkt dat men wel degelijk begrijpt waar de problemen zitten, en zelf ook tegen het feit aanloopt dat de ESO gewoon niet voor de belangen van de binnenvaart opkomt, dan krijg je weer een beetje hoop.

En als er dan opeens een motie vanuit de VVD en PvdA ligt, uiteindelijk toch tot stand gekomen door de vasthoudendheid van de ASV, waarin men de minister vraagt de hardheidsclausule zo aan te passen dat het werkbaar wordt, dan merk je dat men er iets van begint te begrijpen en wil meedenken. En als je dan in een jaar tijd 25 nieuwe leden hebt gekregen en opeens op allerlei schepen de ASV vlag vrolijk ziet wapperen dan weet je dat de beroepsgroep zelf het niet heeft opgegeven. De denktank is nog nooit zo groot geweest en er wordt enthousiast meegedacht en gedaan.

Maar we doen ook een beroep op u om actief mee te doen. Het is uw belang en met alleen lidmaatschapsgelden komen we er niet.

Kijk waar u het verschil kunt maken. Misschien moest u die bekeuring maar eens niet betalen en zaken voor laten komen, naar de voorzieningenrechter stappen of een andere stap zetten. Ja, dat kost tijd geld, en energie. Je moet je schip stil leggen en je weet de uitkomst niet. Maar het kan leiden tot belangrijke doorbraken voor ons allemaal, zoals nu misschien wat betreft het ligplaatsenbeleid op het Merwedekanaal.

En misschien moet u uw buurman eens de ASV nieuwsbrief laten lezen want het lijkt erop dat veel schippers veel zaken niet weten.

Misschien wilt u ons wel ondersteunen op de beurs in Gorkum waar we weer zullen staan met dank aan denktankleden als Piet Bennik en Benjamin en Esther Lubbers. Misschien kunt u een goede bijdrage leveren in de denktank van de ASV, mooie foto’s maken voor de website of de nieuwsbrief, of sponsoren werven voor de nieuwsbrief van de ASV. Misschien bezit u expertise waar we allemaal gebruik van kunnen maken, schroom niet de kennis met ons te delen. Wellicht kunt u een interessant of juist grappig stukje schrijven in de nieuwsbrief of bent u zelfs bereid deel uit te maken van het bestuur van de ASV omdat u zich, net als wij, verantwoordelijk voelt voor deze mooie sector.

En natuurlijk willen we ontzettend graag dat u er zal zijn op het symposium wat wij, samen met Ons Recht, gaan organiseren over het functioneren van de markt in de binnenvaartsector. Waarbij we u vooral vragen ook uw buurman mee te nemen.

Kortom….we vragen u vooral actief mee te doen met het meedenken, ontwikkelen en uitvoeren van ASV beleid. Er is geen andere keus omdat u het waard bent. Daarom …hijs de ASV vlag in top en help ons de wereld van de binnenvaart een beetje mooier te maken.

Dank voor uw aandacht,  Sunniva Fluitsma