Algemeene Schippers vereeniging

door Lilian van Hiele,
Steunpunt Binnenvaart

Er was een tijd dat je schip je pensioen was, maar dat geldt helaas voor steeds minder mensen.
Veel oudere schippers tobben dan ook over het moment dat ze kunnen stoppen met varen. In het vorige magazine spraken we over de verhoging van de AOW leeftijd en het verdwijnen van de partnertoeslag AOW. Maar hoe overbrug je, als je wilt of moet stoppen, de periode tot je AOW? Hoe kom je als oudere ondernemer aan een inkomen als je wegens ziekte of andere narigheid niet meer kunt varen. Of als de bank niet meer wil investeren als de motor eruit loopt of er klasse gemaakt moet worden?

Dan kun je, om in je onderhoud te voorzien, een beroep doen op de bijstand. Maar je komt in principe pas in aanmerking voor bijstand als je daadwerkelijk woont op het adres waar je bij de burgerlijke stand staat ingeschreven en als echtpaar niet meer dan € 11.700 euro vermogen hebt. Voor een alleenstaande is dat € 5.850. Dat betekent dat je eventueel eigen vermogen dus eerst ‘op moeten eten’. Ook je schip wordt als vermogen gezien, dus dat zal dan eerst verkocht of gesloopt moeten worden.
Voor ondernemers van 55 jaar en ouder is er nog een mogelijkheid. De IOAZ, de Wet Inkomensvoorziening Oudere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte gewezen Zelfstandigen. In de IOAZ krijg je ook maandelijks een bijstandsuitkering, maar om er voor in aanmerking te komen hoeft je niet eerst je (hele) eigen vermogen op te eten. Je mag € 128.547 eigen vermogen hebben, plus € 117.058 voor (aanvullende) pensioenvoorzieningen (norm januari 2014). Er gelden allerlei voorwaarden voor de IOAZ. Je moet bijvoorbeeld 55 jaar of ouder zijn en zeker tien jaar als zelfstandige gewerkt hebben. De lastigste voorwaarde is de ‘inkomenseis’. Je komt pas in aanmerking voor een IOAZ-uitkering als de gemiddelde winst uit het bedrijf van beide partners opgeteld, de laatste drie jaar, onder de € 21. 115 bruto per jaar lag. Dat is niet veel, maar het gaat om het gemiddelde van drie jaar en als daar door ziekte, reparaties of de crisis een of meerdere slechte jaren tussen zitten, val je al snel binnen die norm.

Omdat 2011 bij de meeste binnenvaartondernemers een ‘goed’ jaar was, lukte het de afgelopen tijd vaak niet om mensen in de IOAZ te krijgen. Inmiddels is het 2014 en kan er naar de gemiddelde inkomsten over 2012, 2013 en 2014 worden gekeken. Zeker in geval van lang stil liggen wegens ziekte of andere problemen zou de IOAZ dan voor oudere ondernemers een oplossing kunnen zijn om de periode tot de eerste AOW/pensioenuitkering te overbruggen.
In bijzondere gevallen kun je zelfs overwegen het schip de laatste maanden van 2014 al vast stil te leggen om zo aan dat gemiddelde maximuminkomen te komen. Want nogmaals, wie in andere gevallen een beroep op de bijstand wil doen moet eerst het bedrijf beëindigen en het ‘eigen vermogen opeten’. Best triest na een leven hard werken!
IOAZ moet, vóór dat het bedrijf wordt beëindigd, worden aangevraagd bij de gemeente waar je staat ingeschreven. Tussen de aanvraag en het moment waarop het bedrijf stopt mag maximaal 1,5 jaar zitten. Voor meer informatie over de IOAZ kunt u terecht bij uw boekhouder, uw adviseur of bij Lilian van Hiele van Steunpunt Binnenvaart 

(e-mail: steunpunt amvv@hetnet.nl /tel: +31620 112 319).