Algemeene Schippers vereeniging

Mijn naam is David Twigt. Ik ben schipper eigenaar van het schip Franto. Een schip van 363 ton, goed voor het vervoer gelijkstaand aan zo’n 14 vrachtwagens. Ik ben nu 61 jaar oud en ben al vanaf mijn 17e jaar schipper eigenaar van een binnenvaartschip. Ook mijn ouders hadden dit beroep dus u kunt zeggen dat deze manier van leven en werken mij met de paplepel ingegoten is. Door al die jaren heb ik heel wat zien veranderen en helaas niet allemaal ten goede. Het feit dat ik hier nu sta om voor een essentieel belang voor schippers in de binnenvaart op te komen zegt al genoeg. Dit zou niet nodig moeten zijn. Maar het blijkt dat het belang van schippers niet op een andere manier te verdedigen valt dus is er geen andere keus dan u te komen vertellen hoe onze positie is en waarom het genomen verkeersbesluit Merwedekanaal een fout besluit is dat teruggedraaid of aangepast moet worden.

Maar het gaat natuurlijk niet alleen om dit ligplaatsenbeleid. Het verkeersbesluit Merwedekanaal en de wijze van handhaven geven pijnlijk weer dat de belangen van de schippers niet of nauwelijks tellen. En dat is ernstig omdat het constant weren van binnenvaart, of dat nu in steden, op kanalen of rivieren is, ons belemmert in de uitvoering van ons beroep.

En daar moeten wij wel tegen in het geweer komen. U tast rechtstreeks onze kansen op voortbestaan aan, al lijkt het maar een klein onderdeel. U zult zien dat er op tal van plaatsen in onze samenleving geen plaats meer is voor de binnenvaart, letterlijk zoals in dit geval, of figuurlijk.

Dan is er het argument van de veiligheid en de vlotte doorvaart. Dat is een broodje aap. Het maakt namelijk niet uit welk schip ligplaats heeft genomen voor de passerende schepen. Het is grappig dat het blijkbaar zo is dat een schip wat maximaal 7 dagen ergens ligt hartstikke veilig is maar na 7 dagen zou datzelfde schip onveilig liggen? Het schip vertrekt netjes na 7 dagen want het is opeens onveilig geworden, een ander schip neemt zijn ligplaats in en dan is het weer 7 dagen veilig, na 7 dagen wordt het weer onveilig. Ik heb geen wiskundeknobbel maar logisch nadenken kan ik nog wel. Dat kun je niet zeggen van de bedenkers van dit argument. Als ik dan lees in het verweer dat het de provincie vooral gaat om vlot en veilig vervoer dan zou ik hierbij willen pleiten eens iets breder te kijken. Het wegpesten van de binnenvaart zorgt nu al voor een tekort aan kleine schepen. Vindt u het zoveel veiliger en vlotter gaan als de wegen nog voller komen te staan met vrachtwagens? Dit ligplaatsbeleid is slechts een radertje in het hele machinewerk van negatief beleid, maar het is wel een radertje die voor sommige schippers de druppel is die de emmer doet overlopen waarna ze de handdoek in de ring gooien. Al die kleine radertjes samen beïnvloeden ons bestaan op een ontzettend negatieve manier.

Bovendien lijkt u zich niet te realiseren wat uw “vlot en veilig” vervoer oplevert als u ervan uitgaat dat alle type schepen met 9 km per uur door dit kanaal zullen moeten kunnen gaan. Dan moet de pleziervaart in Meerkerk toch een ander plekje gaan zoeken om te liggen.

Waarom kiest u voor dit beleid? Het had ons nu eens een positief iets geleken als u in navolging van het Witboek vervoer waarbij Europa pleit voor een verschuiving van transport over de weg naar transport over water actie had ondernomen om ons bestaan te vereenvoudigen. Maar u doet het tegenovergestelde. Belijdt met de mond dat u positief staat tegenover de binnenvaart maar handelt daar niet naar.

Bovendien kan ik niet anders dan de conclusie trekken dat de kennis over de binnenvaart en de voorwaarden die nodig zijn om de binnenvaart te stimuleren niet aanwezig is bij de beleidsmakers. Ik zal daar zo een paar voorbeelden van geven.

Zo wil ik als voorbeeld noemen het feit dat “enige zaken gerepareerd moeten worden in het verkeersbesluit” (zie pagina 7 van het verweer van de provincie). Datgene wat gerepareerd dient te worden is het feit dat in het verkeersbesluit alsnog –net zoals in het voorgaande besluit uit 1998- moet worden opgenomen dat bij langdurige stremmingen en ijsgang wel langer dan 7 dagen ligplaats genomen mag worden. Het is tekenend dat men aan dit soort zaken helemaal niet heeft gedacht, terwijl men toch het vorige besluit erbij heeft gehad. Heeft ook de Vereniging Schuttevaer daar niets over gezegd? En zijn er niet meer zaken waar rekening mee gehouden zou moeten worden?

De schipper is tenslotte altijd verantwoordelijk en mag niet gaan varen als het onverantwoord is om dat te doen.

Maar ook het feit dat men vindt de “betrokkenen” voldoende op de hoogte te stellen als men het besluit alleen kenbaar maakt via regionale bladen geeft aan dat men niet echt betrokken is bij de beroepsgroep. Er is duidelijk op geen enkele wijze vanuit de gebruikers van het Merwedekanaal: de schipper gehandeld.

Dat bekendmaking niet in vakbladen gericht op de gebruikers van dit kanaal is gebeurd zou zelfs de gedachte op kunnen roepen dat dat met opzet zou kunnen zijn gebeurd om onrust te voorkomen. Immers, de ontvangers van de huis aan huisbladen zijn nauwelijks de belanghebbenden zodat men dit verkeersbesluit met stille trom kon doorvoeren. Ik vind dit ruiken naar onbehoorlijk bestuur.

Dat men niet goed weet waar men nu een besluit over neemt blijkt ook uit het verweer op pagina 4 bij Gronden van bezwaar: Grond 5. Daarin wordt gesproken over het feit dat het Merwedekanaal als ligplaats uitgekozen wordt vanuit een strategisch handige positie; je ligt centraal als je niet weet of de volgende lading opgehaald moet worden in Amsterdam of in Stein….Ik heb in mijn bezwaarschrift de precieze toedracht weergegeven van dat moment voor mijn individuele situatie. Het is natuurlijk niet zo dat ieder schip naar Amsterdam of naar Stein zou gaan om te laden, maar u kunt het natuurlijk wel als voorbeeld noemen. Vaak weten schippers niet of ze naar Rotterdam of naar Amsterdam moeten, dat is de meer gangbare situatie.

Erger wordt het als Gedeputeerde zaken van Zuid Holland het volgende schrijft : “In Amsterdam of Stein wachten op lading is niet handig, aangezien er van te voren niet bekend is wanneer de lading komt. Terug naar huis is ook geen optie, omdat dit weer te ver varen zou zijn naar de opdrachtgever”.

Terug naar huis? Hieruit blijkt toch maar weer dat u denkt dat een schip een auto is. Een schip kan natuurlijk helemaal niet “terug naar huis”. Ik denk niet dat mijn buren dit schip graag in de achtertuin zien staan.

We kunnen erom lachen maar het geeft helaas precies aan waar de schoen wringt: ons leven staat zo ver af van het leven van degenen die over ons beslissen dat er niet eens meer sprake van inlevingsvermogen kan zijn. Men heeft eenvoudig geen idee meer wat het bestaan van een schipper in de binnenvaart inhoudt.

Helemaal treurig word ik van het feit dat men hier kennelijk niet in staat is op een normale wijze te handhaven, terwijl dat in andere delen van Nederland wel kan. Ook daar staan bordjes maar die worden gebruikt zoals we allemaal redelijk vinden. Als er echt sprake is van misbruik dan KAN er ingegrepen worden. Daar zul je geen schipper over horen. Maar de manier waarop in het Merwedekanaal gehandhaafd werd toont aan dat dit een beleid is wat niet is gericht op KUNNEN handhaven maar op ZULLEN handhaven, ongeacht de situatie of omstandigheden. Waarbij mij nogmaals van het hart moet dat de manier waarop ik bejegend werd beneden alle peil was. Mij sommeren dan maar rondjes te gaan varen op de Waal is natuurlijk van de gekke. Het plezier wat men duidelijk heeft bij het uitspreken “dan heb je NU een boete van 250,- en morgen komt daar nog eens 1.000,- euro bij” is ronduit schrijnend.

In dit alles wordt volkomen voorbijgegaan aan het gewone sociale leven van iedereen, waar wij ook recht op hebben. Voor het bezoeken van familie of vrienden enzovoort. De meeste van u moeten in uw agenda kijken als u een bezoek wilt brengen, dus 7 dagen is niet veel om bijvoorbeeld een zieke vriend in Schotland te bezoeken.

Als wij enkele maanden uit Nederland weggeweest zijn, wat regelmatig voorkomt moet er heel wat geregeld worden en heel wat bezocht. Ouders bezocht , tandartsen, keuringen van auto’s brandblussers, stuurwerken of zwemvesten. Het moet allemaal gebeuren. Daarnaast hebben schippers net als mensen aan de wal verplichtingen. Wij zetten ons bijvoorbeeld noodgedwongen actief in voor de belangen van de schippers in de binnenvaart. Dat betekent dat er vergaderd moet worden en dat we her en der langs moeten, zoals op dit provinciehuis, en zo hebben we enkele weken geleden ingesproken op de raadsvergadering in Gorkum, of we gaan op bezoek bij de Tweede Kamer of de Europese Commissie. Dan moet je weg en moet je schip ergens veilig liggen. Een week stelt dan echt heel weinig voor. Ik weet van schippers die weggejaagd zijn terwijl ze doodziek waren, een schipper moest het kanaal verlaten omdat de nodige tijd voor de hartoperatie van zijn zoon de toegestane ligtijd zou overschrijden. U denkt misschien dat dit uitzonderingen zijn, op mij kwam het over als de gangbare manier van werken. Probeert u zich eens voor te stellen hoe u zich zou voelen als u aan uw meerdere zou vragen om clementie in zo’n geval en die niets anders te zeggen heeft dan “regels zijn regels”.

Juist omdat het zo is gegaan kan ik geen enkel vertrouwen hebben in dat het opeens beter zou gaan. Ik zou niet weten waarom het opeens anders zou gaan, dus wil ik dat het hele verkeersbesluit aangepast wordt zodat dit niet meer KAN gebeuren.

In het verweer lees ik dat er maar 3 processen verbaal zijn opgemaakt, maar het dreigen met heel hoge boetes als men niet a la minuut zou vertrekken is van dezelfde orde. Ook de wijze van handhaven staat ter discussie. Dat de handhaver elke dag foto’s komt maken van je schip en daarmee ook van je woning die dus privé is, komt tamelijk agressief over. (het schijnt dat de handhavers ingehuurd zijn van de groenvoorziening, ambtenaren die normaal met de binnenvaart te maken hebben moeten altijd een zware cursus volgen. Dat maakt niet dat de kans groot is dat de handhavers enige affiniteit hebben met de binnenvaart. )

En het feit dat we ook het hele Merwedekanaal na die week niet meer mogen betreden is een pure strafmaatregel die de zaak nog eens nodeloos verergert.

Ook daarbij zou je best wat water bij de wijn kunnen doen en toch voorkomen waar men zo’n moeite mee heeft: dat misbruik maken van de ligplaatsen door sommige schepen.

Ik vind het ernstig dat wij ons bedrijf stil gelegd hebben om naar Dordrecht te komen om daar uitgebreid over deze zaken te spreken waarbij we tal van voorstellen hebben gedaan waar ik nauwelijks iets van terug zie. Bij de provincie zijn veel zaken onbespreekbaar kennelijk.

Bij het gesprek in Dordrecht was mij al snel duidelijk dat men niet van plan was om tegemoet te komen aan de bezwaren die wij ten aanzien van het ligplaats- cq handhavingsbeleid hadden. Het werd heel ongezellig. Toen ik na ongeveer 10 minuten zei dat dit gesprek geen zin had en ik mijn tijd beter kon besteden kwam er iets van een gesprek op gang.

Het viel mij op dat de aanwezigen namens de Provincie meer van de letters wisten dan van de praktijk. Ik vond ook dat ze wel heel erg hun best deden om zonder ons noemenswaardig tegemoet te komen aan onze bezwaren, ons bezwaarschrift in te laten trekken.

Toch hebben wij geprobeerd constructief mee te denken:
Zo hebben wij voorgesteld na een week havengeld te innen.

We hebben ook voorgesteld te controleren of schepen echt wel deelnemen aan het beroepsgoederenvervoer waarna men wel langer mag blijven liggen om te wachten op werk.

De voorstellen zijn allemaal niet zo ingewikkeld, sommige zaken worden op andere plekken ook zo toegepast en dit meedenken is ook constructief lijkt mij, maar geen van die voorstellen lijkt overwogen te zijn. Ik zie er in ieder geval niets van terug in welk stuk dan ook.

Ondertussen worden er argumenten gebruikt als “op andere vaarwegen heeft u nog minder ruime mogelijkheden om te liggen” . Dat zijn natuurlijk heel zwakke argumenten. Het is een sneeuwbaleffect waar u vrolijk aan mee doet. Als “zij” de schepen weren gaan wij het ook doen anders komen ze bij ons. Zo klinkt dit, en zo is het natuurlijk ook. En niemand die de verantwoordelijkheid over het geheel neemt. Wij roepen u op uw eigen verantwoordelijkheid te nemen. Wilt u werkelijk dat binnenvaart blijft bestaan in Nederland dan zult u ook uw steentje aan de bestaansmogelijkheden moeten bijdragen. Tot nu toe verschanst u zich achter wetten en regels.

Op alle inhoudelijke opmerkingen in de verschillende bezwaarschriften waarin de schippers duidelijk maken dat zij meer zijn dan een productiemiddel, waarin zij aangeven dat zij ook zorgtaken hebben, zelf ziek worden of hun partners, ouders of schoonouders ziek worden of sterven. Dat er zaken gerepareerd moeten worden die soms langere tijd nodig hebben, dat er gewoon geen werk is, wat al erg genoeg is. Dat er kinderen vakantie hebben of wat dan ook. De provincie heeft hier inhoudelijk geen antwoord op gegeven.

Het gevoel dat ik had toen ik in Dordrecht sprak met de vertegenwoordigers van de provincie, dat men niet naar onze argumenten luisterde blijkt bewaarheid. Ik ben dan ook van mening dat dit besluit niet op een zorgvuldige wijze tot stand gekomen is.

Daarom vraag ik u dringend: maak een nieuw verkeersbesluit waarin u nakomt wat u zegt te doen. Laat dit kanaal waar het vervoer altijd vlot en veilig zijn weg kon vinden zijn waardevolle functie houden en laat het weer zo worden dat de schippers en familie zich welkom weet. Dat kan allemaal best, ook zonder excessen.
Ik wil graag met u meedenken.