Algemeene Schippers vereeniging

Voor en door schippers

Raadsvergadering Uitbreiding Overnachtingsplaatsen Vluchthaven Gorinchem

Dinsdagavond 4 februari 2015 vond de Raadsbijeenkomst plaats waar het voorstel van Rijkswaterstaat betreffende de voorgenomen uitbereiding van de ligplaatsen in de Vluchthaven op de agenda stond.

De zaal was goed gevuld met belanghebbenden, zoals de leden van de watersportvereniging, de bewoners en schippers.

Diverse partijen maakten gebruik van het inspreekrecht (5 minuten) waaronder een vertegenwoordiger van de watersportvereniging, BLN-Schuttevaer (Lenie van Toorenburg), de VIBIA (Diana Hulsebos) en de ASV (Sunniva Fluitsma). Kortom..de binnenvaart was goed vertegenwoordigd.

Inhoud inspreekmoment ASV

Belang van de binnenvaart:
Het belang van de binnenvaart lijkt algemeen erkend te worden. Zo is er een Europees Witboek vervoer waarbij de intentie uitgesproken wordt dat er een verschuiving plaats zou moeten vinden van vervoer over de weg naar vervoer over water (en spoor). . Op dit moment gaat 25% van het goederenvervoer over water. Ooit was de binnenvaart in het hart en hoofd van de mensen in Nederland, Nu lijkt het wel of men ons bestaansrecht in twijfel trekt.

Algemeen belang,
Dat 25% van het vrachtvervoer over water gaat maakt dat dat ten goede komt aan de algehele veiligheid (op de weg) en een betere doorstroming. Maar bij dat vervoer over water horen ook voorzieningen. Schepen zijn meer dan een productiemiddel, het zijn plekken waar op gewoond wordt, mensen hun hondje uit moeten laten, hun kinderen naar school moeten brengen en boodschappen moeten doen. Inderdaad, net zulke mensen met dezelfde behoeften als mensen aan de wal.

Er is een schrijnend tekort aan voorzieningen en zeker aan goede ligplaatsen dus zouden er op diverse plekken uitbreidingen van ligplaatsen moeten komen.

Maar Gorkum reageert eigenlijk zoals we overal in Nederland tegenkomen: we zien het belang van de binnenvaart, maar hier even geen uitbreiding. Een serieus onderzoek naar eventuele alternatieven heeft niet plaatsgevonden.

”Ze willen gewoon geen havengeld betalen”
Een gemiddeld binnenvaartschip neemt al gauw een lading van zo’n 50 vrachtwagens mee. Die vrachtwagens heeft u niet op de weg. Maar zo’n schip kan niet alleen maar varen. Die moet aan zijn rusttijden voldoen, en heeft helaas niet altijd werk. Waar blijf je dan met zo’n schip? Meestal op een plek waarbij je zo min mogelijk kilometers hoeft te varen om er te komen. Dat is bij iedere onderneming zo; je probeert je kosten te beperken, waarom zou dat in de binnenvaart opeens vreemd zijn? Iedereen is er trots op een parkeerplekje te vinden waar je niet hoeft te betalen voor je auto, maar als wij ergens havengeldvrij liggen blijkt dat opeens verdacht te zijn.

U zou toch allen moeten weten dat de binnenvaart al jarenlang beneden kostprijs vervoert dus op zich is het niet meer dan logisch dat wij geen zinloze uitgaven doen als dat niet hoeft.

Wij blijven maar horen dat we kennelijk opeens allemaal naar Gorkum komen omdat er een ander havengeldregime in Dordrecht is gekomen. Maar dat havengeld is vaak helemaal de reden niet om ergens te liggen. De reden is simpelweg dat je in de buurt bent leeggekomen en je op een zo strategisch mogelijke plek gaat liggen om zo snel mogelijk te kunnen laden als een reis zich aandient. Dat moet u toch kunnen begrijpen. Men zou zich moeten realiseren dat de kosten die je moet maken om speciaal naar Gorkum toe te komen varen veel hoger zijn dan de eventuele “winst” van het uitsparen van dat havengeld.

Bovendien zou een stad als Gorkum zich dienen te realiseren dat het ooit groot geworden is door de binnenvaart en er ook een positief economisch belang is bij het aanwezig zijn van de binnenvaart. Die geeft geld uit in deze stad en helpt de middenstand die het nergens makkelijk heeft op dit moment.

Compassie
De ASV heeft in het verleden laten zien ook het algemeen belang te erkennen en zelfs ten koste van de eigen situatie van de binnenvaart te willen meedenken met de bewoners in hun strijd tegen het ligplaatsenbeleid in het natuurgebied de Woelse waard.

Wij hebben ons best gedaan ons te verplaatsen in de situatie van de belanghebbenden in Gorkum, bovendien zagen wij ook dat er daar een groter belang bleek te zijn dan dat van ons als schippers. Ik vind dat onze blijk van inlevingsvermogen wel had kunnen rekenen op iets meer compassie met onze situatie dan dat wat ik nu lees en zie.

Want er moet ook plaats zijn voor de binnenvaart, letterlijk en figuurlijk. Wij bestaan.

“Onveilige” schepen
Wij raken allemaal doordrongen van het feit dat milieu van groot belang is, dat betekent dat je schepen niet onnodig vele tientallen kilometers moet laten varen. Toch horen we ook in deze raadsvergadering regelmatig dat de schepen wel even naar Haaften kunnen varen, 25 kilometer verderop. 25 kilometer varen betekent voor ons 3 uur varen. Niet alleen is dat een onzinnige verspilling maar we komen dan ook in de knoop met de vaartijdenwet die niet bepaald kinderachtig is met boetes. Bij overschrijding van die wet is een boete van 1.500, - zomaar opgelegd.

Bovendien is 3 uur extra varen aan het eind van de dag (bijvoorbeeld: in plaats van om 22.00 uur stoppen en gaan slapen wordt het dan 01.00 uur) niet bepaald veilig. En veiligheid wordt toch constant als argument gebruikt. Bijvoorbeeld in verband met de eventuele manoeuvreerproblemen als er meer schepen komen te liggen in de Vluchthaven. Vreemd dat dit argument wordt gebruikt want aan de schippers is niet gevraagd in welke zin zij daar een probleem in zien, en die zouden dat toch als eerste ervaren.

Veiligheid wordt ook als argument gebruikt tegen de kegelschepen die zouden moeten verdwijnen vanwege het potentiële gevaar. De ASV heeft daartegen gesteld dat dit gevaar schromelijk overdreven wordt en gewezen op het feit dat in tegenstelling tot de huizen aan de wal ieder schip zijn gas moet laten keuren en alle gas(kook)stellen beveiligd zijn. De genoemde kegelschepen hebben zelfs geen gas meer aan boord en zijn onderhevig aan zulke strenge keuringen dat we durven te beweren dat de ooit ingestelde veiligheidszones helemaal niet meer van deze tijd zijn, omdat inmiddels deze schepen veel veiliger zijn dan voorheen. Het lijkt ons veiliger om pal naast een kegelschip te wonen dan in een portiekflat zoals we in Schiebroek (Rotterdam) hebben mogen zien. Wij vragen politici dan ook om zich niet te laten leiden door vage “onderbuikgevoelens” maar zich tot de feiten te beperken.

(Nb. De bewoners die het hardst klagen over die “gevaarlijke” schepen wonen in de huizen die gebouwd werden toen de kegelschepen al jaren op hun plek lagen. Dus de bewoners hadden kunnen weten dat de schepen daar lagen. Bovendien wonen ze allemaal boven een enorme garage vol met auto’s (vol diesel en benzine). Als hier brand uitbreekt is er bovendien sprake van een enorm trekgat. Realiseert men zich wel eens boven welk potentieel gevaar men woont? Ook horen wij dat de bewoners last schijnen te hebben van de rook die uit de uitlaat zou komen van de schepen, en dat terwijl de meeste kegelschepen motoren hebben die aan de nieuwste milieunormen voldoen, en men dus zelf met hun balkonnetjes vlak boven al die auto’s woont die door die luchtgaten hun dampen vrijelijk de lucht en hun balkon op jagen. Hetzelfde geldt voor het lawaai dat de schepen zouden maken met hun motoren, terwijl men zelf langs een weg woont waar wij toch vooral de auto’s hebben horen rijden. Dit maakt de klachten behoorlijk ongeloofwaardig o.i.)

Communicatie
De ASV vindt het teleurstellend dat bij voorstellen tot besluiten die bepaalde groeperingen aangaan (in dit geval de binnenvaart) men geen contact zoekt met de groep die het betreft. Hoewel verschillende groepen ons wisten te vinden toen we hen ondersteunden tegen het plan om ligplaatsen te creëren in de Woelse Waard blijkt het nu kennelijk niet van belang om door betrokkenen (omwonenden, politieke partijen, de watersportvereniging) eens contact te zoeken met de groep waar het over gaat: de schippers in de binnenvaart. Het valt de ASV op dat de onderzoekers van GorcumActief niet de moeite hebben genomen eens met de schippers te praten dan had men bijvoorbeeld wel geweten dat men juist voor een sluis moet liggen om de volgende ochtend te mogen schutten.

Wat weet men van de persoonlijke omstandigheden van de schippers? Weet men of er toestemming is gegeven langer te liggen? Weet men dat het gebruik van het AIS systeem als controlemiddel verboden is? De ASV heeft wel zelf contact gezocht met de watersportvereniging en we kunnen niet anders dan de conclusie trekken dat burgers hier tegenover elkaar komen te staan omdat een goed beleid ontbreekt.

Schipper gemangeld door overheidsbeleid
De ASV kan zich voorstellen dat de stad Gorkum het gevoel heeft geconfronteerd te worden met een probleem van Rijkswaterstaat en daardoor de hakken in het zand zet. De schipper is echter geen machtsfactor in het geheel en dus de dupe.

Na het horen van de woordvoerders van de diverse politieke partijen

Not in my back yard
Hoewel de toon van de politici tegenover de binnenvaart sympathiek lijkt is de inhoud weinig positief. Het lijkt wel of schippers al blij mogen zijn met de “nuloptie” zoals de raadsleden het noemen (geen uitbreiding van ligplaatsen maar ook geen inkrimping), want we hoeven van hen niet te verdwijnen. Maar die extra ligplaatsen daar is geen enkele politieke partij voor te vinden. Dus is de conclusie: waardevol vindt men de binnenvaart wel maar “niet voor mijn deur”

Bij alles moet ik de conclusie trekken dat men over de belangen van binnenschippers kennelijk heel makkelijk heen stapt om te kunnen scoren, zoals gezegd is in de raad “we zijn er toch in eerste instantie voor onze eigen stad Gorkum”.

Nee, wij zijn geen bewoners van Gorkum, dus wij zijn geen potentiële stemmers, maar maakt dat dat politici het belang van deze vervoersstroom niet mee hoeven te laten tellen?

En ja, het is heel moeilijk voor ons om onze stem te laten horen, juist omdat wij altijd onderweg zijn en voor de diverse politieke partijen nauwelijks “winst’ opleveren.

Wij hebben daarom gereageerd op een, in onze ogen, tendentieus stukje in het AD, dat hebben alle raadsleden ontvangen. Dit stukje staat inmiddels ook op de diverse fora zoals op de internetsite Totaaltrans.

Wij vragen de raadsleden wellicht ten overvloede, toch vooral met ons in overleg te gaan over deze situatie en gezamenlijk met zinvolle voorstellen te komen om ook de binnenvaart tegemoet te komen.